درمان جدید ضد دیابت برای آزمایشات انسانی تایید شد

9 نوامبر 2021- یک ترکیب جدید ضد دیابت که از یک گل باغچه به دست می‌آید، توسط سازمان بهداشت کانادا برای آزمایش‌های انسانی فاز 1 تأیید شد. Stephen Withers، محقق GlycoNet، پیش بینی می کند که این ترکیب می تواند برای ایجاد درمانی با عوارض جانبی کمتر نسبت به سایر داروهای موجود برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 ، استفاده شود.

پرفسور ویترز، محقق ارشد و استاد دانشگاه بریتیش کلمبیا (UBC) می‌گوید: رویکرد ما این است که روند تخریب نشاسته در غذای شما را آهسته کنیم، اما روی قندهای ساده تأثیر نگذاریم.

این ترکیب طبیعی که مونتبرتین آ ( (MbA[1] نام دارد با مهار آنزیم آلفا آمیلاز این کار را انجام می دهد. هنگامی که MbA آنزیم آلفا آمیلاز را مهار می کند، نشاسته بلافاصله تجزیه نمی شود و در عوض به سمت پایین روده حرکت می کند.به طور معمول، آنزیم آلفا آمیلاز، نشاسته مواد غذایی مانند برنج و نان را به زنجیره های چندتایی از قندها به نام الیگوساکاریدها تجزیه می کند. سپس الیگوساکاریدها توسط آنزیم های آلفا گلوکوزیداز در دیواره ی روده تجزیه می شوند و گلوکز را در جریان خون آزاد می کنند که باعث افزایش سطح قند خون در دیابت نوع 2 می شود.

پرفسور ویترز توضیح داد داروهای فعلی که سیستم آنزیمی یکسانی را هدف قرار می‌دهند، معمولاً آنزیم آلفا گلوکوزیداز را مهار می‌کنند، بدین ترتیب از تجزیه الیگوساکاریدها و از آزاد شدن گلوکز از این قندها جلوگیری می‌کنند. نکته ی منفی این داروها این است که الیگوساکاریدهایی که دفع می شوند، فست فودی برای باکتری های روده در بخشهای پایین تر فراهم می کنند و این باکتری های روده گاز زیادی را به عنوان محصول جانبی تولید می کنند، بنابراین بیماران با مصرف این داروها دچار اسهال و نفخ می شوند و در نتیجه اکثر آنها تمایلی به مصرف این داروها ندارند.

ویترز انتظار دارد که MbA بتواند دارویی برای کنترل سطح گلوکز خون با عوارض جانبی کمتر نسبت به داروهای موجود در این کلاس باشد، به طوری که افراد مبتلا به دیابت نوع 2 ، تمایل بیشتری برای مصرف آن داشته باشند. از آنجایی که MbA از تجزیه نشاسته به الیگوساکاریدها جلوگیری می کند، پلیمر نشاسته کامل راه خود را به روده ی تحتانی باز می کند. ویترز می‌گوید: باکتری‌های موجود در قسمت پایینی روده می‌توانند آن را تخریب کنند، اما ما پیش‌بینی می‌کنیم که آنها این کار را بسیار کندتر انجام دهند.

از گل تا درمان

پرفسور ویترز و دکترGary Brayer ، محقق  UBC، سال‌های زیادی را صرف مطالعه ی آنزیم آلفا آمیلاز کردند و در ابتدا قبل از اینکه جستجوی خود را به طبیعت معطوف کنند، سعی کردند ترکیبی را در آزمایشگاه بسازند که بتواند این آنزیم را مهار کند.

پرفسور ویترز می گوید: ما به اندازه کافی خوش شانس بودیم که کتابخانه ای با مجموعه ای از عصاره های گیاهان مختلف از سراسر جهان را در اختیار داشتیم. ما 30هزار عصاره از این نوع داشتیم و توانستیم آن عصاره ها را از نظر بازدارنده های احتمالی این آنزیم غربالگری کنیم.

پرفسور ویتر امیدوارکننده‌ترین عصاره را از گل مونبرشیا (Crocosmia x crocosmiiflora) انتخاب کرد و با دکتر ریموند اندرسن، محقق UBC برای جداسازی و شناسایی ماده فعال آن یعنیMbA ، همکاری کرد.

پرفسور ویترز می‌گوید: در هنگام تحقیق با دکتر Brayerمتوجه شدیم که چگونه این ماده آمیلاز را مهار می‌کند، و در همکاری با دکتر جان مک‌نیل، مطالعات حیوانی را روی موش‌های دیابتی انجام دادیم و نشان دادیم که این ماده به خوبی سطح قند خون را کنترل می‌کند.

هنگامی که مطالعات حیوانی تکمیل شد، پرفسور ویترز و J.P. Heale از دفتر ارتباط دانشگاه و صنعتUBC ، برای دریافت مجوز از سازمان بهداشت کانادا برای شروع آزمایشات انسانی همکاری نمودند.

آنها برای انجام فاز 1 کارآزمایی بالینی مجوز صادر کردند، اما به دلیل کووید این آزمایشات به تعویق افتاد، اما قرار است به محض فراهم شدن شرایط این کارآزمایی بالینی آغاز شود.

تضمین عرضه کافی

با پیش‌بینی موفقیت‌آمیز بودن MbA در آزمایشات انسانی، پروفسور Joerg Bohlmann، محققGlycoNet  و UBC، همراه با همکار فوق‌دکتری خود ساندرا ایرمیش، که اکنون استاد دانشگاه لیدن است، در حال بررسی مشکل دستیابی به یک منبع مطمئن از این ترکیب در یک مقیاس بزرگ هستند. پرفسورBohlmann  وIrmisch ، با حمایت GlycoNet، نحوه ساخت این ترکیب توسط گیاه را بررسی کرده و اکنون در حال کار بر روی روشی برای تولید مصنوعیMbA هستند- وارد کردن ژن‌های تولیدکننده ی این ترکیب از گیاه montbretia به مخمر برای ایجاد یک کارخانه. موفقیت در این رویکرد، تولید مقرون به صرفه و قابل اعتماد را در یک محیط آزمایشگاهی کنترل‌شده امکان‌پذیر می‌سازد و خطر کمبود را در صورتی که خود گیاه تحت تأثیر بیماری قرار بگیرد و بمیرد، از بین می‌برد.

این یک شاهکار ستودنی است

کل پروژه، از مراحل علوم بنیادی گرفته تا آزمایشات پیش بالینی تا مرحله آزمایش انسانی در حال حاضر، تقریباً 30 سال تحقیق و تعهد گسترده برای ایجاد یک درمان بهتر برای مدیریت دیابت نوع 2 را به خود اختصاص داده است.

پرفسور ویترز می‌گوید: ما هیجان‌زده هستیم و باید با اطمینان بگویم که این مرحله از کارآزمایی بالینی را به خوبی پشت سر خواهیم گذاشت.MbA ، بسیار شبیه به تعدادی از مولکول‌هایی است که در رژیم غذایی ما وجود دارد، اما مسلما برای اطمینان باید آن را آزمایش کنیم.

منبع:

https://medicalxpress.com/news/2021-11-anti-diabetic-treatment-human-trials.html